عالمان و فرهیختگان مسلمان همواره در اندیشه ایجاد وحدت و همدلی در جامعه اسلامی بوده‌اند. برخورد هوشمندانه رهبران اسلامی در این راستا، خود گواه روشنی بر این مدعاست. عالمان دینی به تبعیت از سنت پیامبر و پیشوایان معصومشان، در راه وحدت و همبستگی با برادران اهل‌سنت تلاش فراوانی کرده‌اند. لذا باید تلاش نمود افراطی گری مذهبی را محدود و بسترهای تعارض شیعه و سنی را در صورت بروز درمان نمود. از همین رو موسسه فرهنگی مطالعاتی صراط مبین مصاحبه ای را با آیت الله نجم الدین طبسی استاد حوزه علمیه قم ترتیب داده تا از نظرات کارشناسی ایشان در این زمینه مطلع و به اطلاع علاقمندان برساند.
آیت الله طبسی ابتدا در خصوص معنای وحدت سخنانی بیان کرده و بعد به مساله حل تنش بین شیعه و سنی پرداخته و گفتند: اصل وحدت برای حفظ امنیت و آرامش امری ضروری است. وقتی می‌گوییم وحدت به نفع کل جامعه ایران و به نفع کل مسلمانان است. ما هیچ وقت درخواست نکردیم جامعۀ اهل تسنن، شیعه شوند. این مسئله مربوط به خودشان است که اگر مطالعه کردند و به حق رسیدند، مکلف هستند پیرو اهل‌بیت شوند و اگر نرسیدند باز هیچ اجباری برایشان نیست. همان‌طور که آن‌ها هم حق ندارند از ما چنین درخواستی داشته باشند. گمان نمی‌کنم کسی به‌وسیله سب و دشنام شیعه شده باشد؛ این روش درست نیست. ایشان در خصوص نقش رسانه ها و پرهیز از تحریک عواطف و احساسات افزودند: رسانه‌ها وظیفه‌شان است که حقایق را بگویند؛ تاریخ را آن‌طور که هست بگویند؛ اما سعی نکنند عواطف را جریحه‌دار کنند. فرقی نمی‌کند، چه رسانه‌هایی که به نام تشیع فعالیت می‌کنند و چه آن‌هایی که به‌نام تسنن فعال‌اند باید به این موضوع توجه داشته باشند. آیت الله طبسی در خصوص نقش مجمع تقریب مذاهب در ایجاد ارتباط بین علما شیعه و سنی گفتند: مجمع باید با علمای اهل‌سنت در تماس باشد. به واسطه تشکیل جلسات، نشست‌های علمی و اردوها، علمای اهل‌سنت را به حوزه‌های بیاورند تا از نزدیک حوزه‌های ما، علمای ما، کتابخانه‌های ما و سنخ صحبتهای ما را ببینند؛ با فقه ما آشنا شوند. ایشان در بخش دیگری از صحبتهای خود به بحث آموزش در این حیطه اشاره داشته و بیان کردند: نباید عملکرد ما مثل عربستان سعودی باشد که بالاجبار فرهنگ وهابیت یا تسنن را حتی بر یک میلیون، دو میلیون یا سه میلیون شیعه‌ای که در سعودی هستند پیاده کند. مثل آموزش‌وپرورش عراق هم نباشیم که با وجود اکثریت مردم شیعه هنوز تعلیمات دینی‌شان بر اساس آموزه‌های اهل‌سنت است. باید جایی که اکثریت شیعه هستند نظام آموزشی و برنامه‌های دینی بر اساس تشیع باید باشد. و آنجایی که اکثریت سنی هستند آموزش‌وپرورش مجاز است در صورت صلاحدید، طبق فرهنگ آن‌ها کتاب‌ها را تهیه کند. وی در خصوص نقش حاکمیت افزودند: حاکمیت باید در بالاترین مرکز تصمیم‌گیری یک سیاست واحد داشته باشد و طبق آن سیاست واحد حرکت کند و این سیاست را ابلاغ کند تا هر دولتی رفت و دولت دیگر آمد طبق همان سیاست صحیح حرکت کند. ایشان درباره مهار دخالت‌های خارجی درعرصۀ فرهنگی، قانونی یا حتی ساختاری گفتند: در درجۀ اول باید گوش به حرف رهبری بدهیم و بگذاریم رهبری کار خودش را بکند و اگر دستور دادند اطاعت و اجرا شود. در درجه دوم باید قدرت را از کسانی که به اصطلاح آتش‌بیار معرکه هستند گرفت رسوایشان کرد. باید بین کسی که غافل است و کسی که متمرد است تفکیک قائل شویم؛ سپس برای هر کدام از راهکار خودش وارد شویم. اگر معاند بود باید شناسایی و مجازات شوند و به کشورهایی که آن‌ها را فرستاده‌اند به نحوی تفهیم کرد که ما هم از بافت جامعۀ شما آگاه هستیم و می‌توانیم با این شیوه وارد عمل شویم.
آیت الله طبسی در مجموع راهکارهای ذیل را برای حل معضل تنش بین شیعه و سنی بیان کردند
خلاصه راهکارها:
برنامه جامع برای افشای اهداف و توطئه‌های تفرقه‌افکنان بین مذاهب
دوری کردن رسانه‌ها از مطالب تحریک‌آمیز و جریحه‌دار کردن احساسات مذهبی
زمینه‌سازی تعامل بیشتر بین علمای مذهبی و رونق دادن دیدارهای علمای سنی از قم و ...
عدم القای اقلیت بودن به اهل سنت
اجازه تدوین کتب درسی مدارس اهل سنت متناسب با فرهنگ خودشان با رعایت خطوط قرمز
الگوبرداری از تألیف قلوب پیامبر (ص) برای الفت میان همه مذاهب و ادیان در کشور
استفاده متقابل شیعیان و اهل سنت از کتب علمی یکدیگر در حوزه‌های علمیه خود جهت آشنایی بیشتر با نقاط اشتراک
تدوین سیاست واحد در مقابل اهل سنت و جلوگیری از اقدامات منفعت طلبانه و خلاف اصول عده‌ای مثل وعده‌های بی‌جای انتخاباتی
تفکیک بین تفرقه‌افکنان غافل و متمردین و مواجهه مناسب با هر کدام از جمله بی‌آبرو کردن متمردین
مقابله اساسی با دخالت‌های خارجی و وادار کردن آن‌ها به دست برداشتن از تفرقه‌افکنی
مشروح این مصاحبه در پژوهشنامه افق مکث با موضوع "افراط،تکفیر و خشونت مذهبی" منتشر خواهد شد.
- برای کسب اطلاعات بیشتر با دفتر پژوهشنامه به شماره : 32910663-025 تماس حاصل فرمایید.
