مقدمه
مفاهيم اجتماعى ـ فرهنگى، مفاهيمى انتزاعى هستند كه هر يك بر مجموعه اى از عناصر و مؤلّفه ها اطلاق مىشود; مؤلّفه هايى كه به عنوان امورى روبنايى مبتنى بر زيرساخت هاى ويژه اى هستند و مىتوان آنها را برآيند مؤلفه ها به شمار آورد. بنابراين، در عرضه مفاهيم جديد به بازار انديشه و طرح آنها در فضاى يك جامعه نمىتوان تنها به روبناها اشاره كرد و از خاستگاه و ريشه ها غفلت كرد; چرا كه در اين صورت به لحاظ وجود تفاوت هاى بنيادى يا بايد ريشه ها و اصالت هاى فرهنگى آن جامعه را تخريب كرد تا جامعه پذيراى آن امور نو گردد و يا آن كه به لحاظ مخالفت ها و واكنش هاى بازدارنده افراد آن جامعه، از دستاوردهاى بعضاً مفيد تمدّن هاى ديگر محروم ماند.
در كشور ما نيز كه اساس حكومت بر دين و احكام فراگير و سعادت آفرين آن استوار است و مردم مسلمان ايران به هيچ روى حاضر به مصالحه بر سر اصول و مبانى دينى خود و عقب نشينى از اسلام و زيربناهاى فكرى آن نيستند، طرح مفاهيم نو مىبايست با دقّت ها و ظرافت هاى ويژه اى صورت گيرد و در حقيقت اين مفاهيم هم به لحاظ روبنايى و هم به لحاظ مبنايى مورد بازسازى مجدّد قرار گيرد تا ضمن بهره مند شدن جامعه اسلامى از فرآورده هاى فكرى و تجربى ديگر جوامع، اصالت هاى فرهنگ خودى فراموش نشود.
از همين رو، پاره اى از پرسش هايى كه از محضر استاد آيت الله مصباح يزدى(مدظلّه) درباره رابطه دين، مفاهيم نو و برخى چالشهاى فكرى ديگر به عمل آمده، گردآورى شده است و همانند دو مجموعه قبلى به محضر تشنگان فرهنگ ناب اسلامى تقديم مىكنيم.
انتشارات مؤسّسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى (ره)
