وَكَانَ بَدْءُ أَمْرِنَا أَنَّا الْتَقَيْنَا وَالْقَوْمُ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ، وَالظَّاهِرُ أَنَّ رَبَّنَا وَاحِدٌضص، وَنَبِيَّنَا وَاحِدٌ، وَدَعْوَتَنَا فِي الاِِْسْلاَمِ وَاحِدَةٌ الاِِْيمَانِذط باللهِ وَالتَّصْدِيقِ بِرَسُولِهِ صلی الله عليه وآله ، وَلاَ يَسْتَزِيدُونَنَا، الاَْ اخْتَلَفْنَا فِيهِ مِنْ دَمِ عُثْمانَ، وَنَحْنُ مِنْهُ بَرَاءٌ!
فَقُلْنَا: تَعَالَوْا نُدَاوِ مَا لاَ يُدْرَكُ الْيَوْمَ بِإِطْفَاءِ النَّائِرَةِ وَتَسْكِينِ الْعَامَّةِ، حَتَّی يَشْتَدَّ الاََْمْرُ وَيَسْتَجْمِعَ، فَنَقْوَی عَلَی وَضْعِ الْحَقِّ مَوَاضِعَهُ. فَقَالُوا: بَلْ نُدَاوِيهِ بِالْمُكَابَرَةِ فَأَبَوْا حَتَّی جَنَحَتِ الْحَرْبُوَرَكَدَتْ وَوَقَدَتْنِيرَانُهَا وَحَمِشَتْ فَلَمَّا ضَرَّسَتْنَاوَإِيَّاهُمْ، وَوَضَعَتْ مَخَالِبَهَا فِينَا وَفِيهِمْ، أَجَابُوا عِنْدَ ذلِكَ إِلَی الَّذي دَعَوْنَاهُمْ إِلَيْهِ، فَأَجَبْنَاهُمْ إِلَی مَا دَعَوْا، وَسَارَعْنَاهُمْإِلَی مَا طَلَبُوا، حَتَّی اسْتَبَانَتْ عَلَيْهِمُ الْحُجَّةُ، وَانْقَطَعَتْ مِنْهُمُ الْمَعْذِرَةُ. فَمَنْ تَمَّ عَلَی ذلِكَ مِنْهُمْ فَهُوَ الَّذِي أَنْقَذَهُ اللهُ مِنَ الْهَلَكَةِ، وَمَنْ لَجَّ وَتَمَادَی فَهُوَ الرَّاكِسُالَّذِي رَانَ اللهُ عَلَی قَلْبِهِ، وَصَارَتْ دَائِرَةُ السَّوْءِ عَلَی رَأْسِهِ
ترجمه
از نامه های امام عليه السلام كه به اهالی شهرها نوشته و جريان«صفين»را بيان داشته است.
آغاز كار اين بود كه ما با اهل شام روبرو شديم،و ظاهر حال اين بود كه پروردگار ما يكی، پيامبرمان يكی،و در دعوت به اسلام متحديم،نه ما از آنهاخواستار بيش از ايمان به خدا و تصديق پيامبر بوديم و نه آنها از ما!ما در همه جهت يكی بوديم،تنها اختلاف در مورد خون«عثمان»بود. در حاليكه ما از آن بری بوديم و دست ما به آن آلوده نشده بود!ما گفتيم بيائيد امروز با فرونشاندن آتش فتنه و آرام ساختن مردم چيزی را درمان كنيم كه پس از اين بدست نخواهد آمد تا آنكه امر خلافت محكم و جمعيت مسلمانها متحد گردد و قدرت پيدا كنيم كه حق را در جای خود قرار دهيم.اما آنها پاسخ دادند ما اين درد را با دشمنی و زور،مداوا خواهيم كرد(آری) آنها سرباز زدند تا جنگ بالهايش را گشودو در ميدان ثابت و مستقر گرديد،شعله هايش بالا گرفت و قوی و نيرومند شد.
هنگامی كه دندان جنگ در بدن ما و آنها فرو نشست و چنگالهايش در وجود ما وآنها قرار گرفت،پاسخ آنچه ما آنان را بسوی آن دعوت ميكرديم دادندو حاضر به گفتگو شدند.ما نيز در خواست آنها را پذيرفتيم.(با اينكه ميدانستيم باز هم،آنها برای دست افتن بحق تن به اين كار نداده اند بلكه قصد فريب دارند)با سرعت به آن پاسخ داديم تا حجت بر آنها روشن شود و عذرشان قطع گردد،و تا هر كس از آنها پايبند به اين پيشنهاد شود خداوند او را از هلاكت نجات داده و كسيكه لجاجت كند و پافشاری نمايد معلوم گردد پيمان شكنی است كه خدا پرده بر قلبش افكنده و حكومت خود كامگان بر سر او سايه انداخته است.
